Marek Michał Keller, urodzony 15 marca 1946 roku w Piasecznie, to postać niezwykle barwna i wszechstronna. Jako polski muzyk oraz tancerz, jego wkład w kulturę i sztukę był znaczący. Zmarł 23 października 2023 roku, pozostawiając po sobie trwały ślad w sercach wielu ludzi.
Jako mecenas kultury i sztuki, Marek Keller angażował się w różne projekty artystyczne, a jego pasja do sztuki objawiała się nie tylko przez muzykę i taniec, ale również przez kolekcjonowanie dzieł sztuki. W tej dziedzinie pełnił rolę marszanda, co przyczyniło się do rozwoju kariery wielu artystów.
Keller był również filantropem, a jego miłość do kultury meksykańskiej czyniła go jej zapalonym propagatorem. Działał jako menedżer Juana Soriano, znanego meksykańskiego artysty, co jeszcze bardziej podkreśla jego związki z tym krajem. W Owczarni założył także Ogród Rzeźb Juana Soriano, co stanowiło istotny wkład w promocję sztuki.
Posiadał podwójne obywatelstwo, polskie i francuskie, co podkreśla międzynarodowy charakter jego działalności oraz szerokie horyzonty artystyczne.
Życiorys
Marek Keller był urodzonym twórcą, synem Michała i Marii Kellerów. Już w młodości miał okazję kształcić swoje umiejętności muzyczne, a nauka gry na fortepianie stała się dla niego ważnym elementem życia. Podczas swojej służby wojskowej zaangażował się w działalność artystyczną, dołączając do Centralnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego. W 1966 roku odniósł z tym zespołem znaczący sukces, zdobywając I miejsce na Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze. Po zakończeniu służby dołączył do Zespołu Pieśni i Tańca „Mazowsze”, gdzie rozwijał swoje pasje artystyczne.
W drugiej połowie lat 60. Marek Keller nawiązał bliską relację z Jerzym Andrzejewskim, co wpłynęło na jego życie osobiste i artystyczne. W 1972 roku, mając 26 lat, zdecydował się na przeprowadzkę do Francji, co otworzyło przed nim nowe możliwości. Po dwóch latach w Paryżu poznał Juana Soriano, artystę, który stał się nie tylko jego partnerem życiowym, ale również współpracownikiem w wielu projektach, dzięki pośrednictwu pisarza Sergio Pitola, radcy kulturalnego ambasady Meksyku.
Marek Keller odgrywał kluczową rolę w życiu Soriano, pełniąc funkcje menedżera, marszanda oraz promotora. To on zarządzał całością spraw związanych z twórczością artysty, pozwalając mu skupić się jedynie na twórczości artystycznej. W 2004 roku wspólnie założyli w Meksyku fundację Fundación Juan Soriano y Marek Keller A.C., mającą na celu promowanie dorobku artystycznego. Po śmierci Juan Soriano w 2006 roku, Keller kontynuował działania na rzecz utrwalenia spuścizny swojego partnera w różnych zakątkach świata.
W 2015 roku na rynku wydawniczym pojawił się wywiad-rzeka z Markiem Kellerem, zatytułowany Tequila z Cortazarem. Kochałem wielkich tego świata, który rzucił światło na jego życie i artystyczne doświadczenia. Niestety, Marek Keller zmarł nagle w wieku 77 lat. Jego ostatnim miejscem spoczynku jest cmentarz Powązkowski w Warszawie, gdzie został pochowany (kwatera 183, rząd 4, grób 13).
Dorobek
Promocja twórczości Juana Soriano
Muzea Juana Soriano
Museo Morelense de Arte Contemporáneo (MMAC) Juan Soriano
Dzięki wybitnemu zaangażowaniu Marka Kellera w rozwój sztuki i kultury w Meksyku powstało Museo Morelense de Arte Contemporáneo (MMAC) Juan Soriano, które otworzyło swoje podwoje 8 czerwca 2018 roku w Cuernavaca. To niezwykłe miejsce, zaprojektowane przez zespół JSa Arquitectura pod przewodnictwem architekta Javiera Sáncheza Corrala, jest największą przestrzenią wystawową w stanie Morelos. Wewnątrz muzeum znajdują się dwie galerie poświęcone wystawom czasowym: Central Gallery i Cube, a także przestrzeń wielofunkcyjna znana jako Open Forum. MMAC oferuje też bibliotekę, ogród rzeźb oraz warsztaty dla potrzeb programów edukacyjnych.
Cała powierzchnia muzeum wynosi 4455 metrów kwadratowych, a jego budowa wymagała nakładu finansowego w wysokości 14,8 miliona USD. W imponujących zbiorach muzeum znajduje się aż 1200 dzieł autorstwa Soriano, w tym rzeźby, obrazy, rysunki oraz fotografie.
Ogród Rzeźb Juana Soriano (Jardín Escultórico Juan Soriano)
Osobny artykuł: Ogród Rzeźb Juana Soriano w Owczarni.
Toreador w Warszawie
W 2014 roku Marek Keller obdarował Warszawę wyjątkową rzeźbą Soriano pt. Toreador, która dumnie stoi przed budynkiem Warsaw Financial Center, na skrzyżowaniu ulic Emilii Plater oraz Świętokrzyskiej w Warszawie.
Mecenat polskiej kultury i sztuki
Marek Keller przez większość swojego życia poświęcił się wzbogacaniu polskich instytucji kultury o istotne zbiory oraz dokumenty, które mają związek z największymi polskimi artystami, w szczególności z Fryderykiem Chopinem. Jako fundator licznych chopinaliów, Keller znacznie przyczynił się do uzupełnienia zbiorów Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie o wiele listów kompozytora oraz jego siostry Ludwiki Jędrzejewiczowej, rękopisów oraz XIX-wiecznych dokumentów, które były w posiadaniu rodziny Chopina.
Marek Keller zyskał miano jednego z najważniejszych darczyńców, który znacząco wzbogacił kolekcje pamiątek związanych z Fryderykiem Chopinem w naszym kraju. Począwszy od 1999 roku, przekazał Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie 21 listów oraz zbiór 47 innych ważnych obiektów. Wśród najcenniejszych darów znalazł się autograf kompozytora, który został wylicytowany w Nowym Jorku.
W 2019 roku Marek Keller ofiarował Muzeum list George Sand do François Rollinata, w którym opisana została wspólna podróż pisarki i kompozytora na Majorkę.
W 2011 roku Narodowy Instytut Fryderyka Chopina zorganizował wystawę poświęconą darom Marka Kellera, która obejmowała 47 obiektów, w tym 6 listów Chopina adresowanych do rodziny z lat 1845–1848 oraz korespondencję Jane Stirling, wysyłaną do siostry kompozytora po jego śmierci.
Odznaczenia i nagrody
Marek Keller osiągnął wiele zaszczytnych odznaczeń, które potwierdzają jego wkład w rozwój kultury polskiej oraz międzynarodową współpracę kulturalną.
- Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (2003), przyznany za wybitne zasługi dla kultury polskiej,
- Krzyż Komandorski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (2011), otrzymany za wybitne zasługi w popularyzowaniu kultury polskiej w Meksyku,
- Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”,
- Order Orła Azteckiego (Meksyk).
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Olga Kalicka | Manula Kalicka | Wojciech Ruciński | Anna Maria Dąbrowska | Czesław Apiecionek | Andrzej Żółkiewski | Marzena Nowak | Agnieszka Dygant | Jerzy Sulima-Jaszczołt | Tadeusz ProkopOceń: Marek Keller